EXW co to znaczy? Definicja i podstawowe informacje
EXW, czyli Ex Works, to jeden z terminów handlowych zdefiniowanych w międzynarodowych regułach handlowych Incoterms. Określenie to oznacza dosłownie „z zakładu”, co precyzyjnie wskazuje na miejsce, w którym sprzedający przekazuje towar kupującemu. EXW co to znaczy w praktyce handlu międzynarodowego? To warunek dostawy, który nakłada najmniejszy zestaw obowiązków na sprzedającego. Sprzedający ma za zadanie jedynie udostępnić przygotowany do odbioru towar w swoim zakładzie lub innym, wcześniej uzgodnionym miejscu. Od tego momentu wszystkie koszty związane z transportem, ubezpieczeniem oraz formalnościami celnymi, zarówno eksportowymi, jak i importowymi, przechodzą na kupującego. Jest to kluczowa zasada, która odróżnia EXW od wielu innych reguł handlowych.
Co to są Incoterms?
Incoterms, czyli International Commercial Terms, to zbiór międzynarodowych reguł handlowych opracowanych przez Międzynarodową Izbę Handlową (ICC). Ich głównym celem jest standaryzacja warunków dostawy towarów w handlu międzynarodowym, poprzez jasne zdefiniowanie obowiązków sprzedającego i kupującego. Określają one, kto ponosi odpowiedzialność za koszty transportu, ubezpieczenia, cła, a także w którym momencie ryzyko utraty lub uszkodzenia towaru przechodzi z jednej strony na drugą. Dzięki Incoterms, firmy na całym świecie mogą prowadzić handel międzynarodowy w sposób bardziej przewidywalny i zminimalizować ryzyko nieporozumień kontraktowych. Reguły te są regularnie aktualizowane, aby odzwierciedlać zmieniające się praktyki handlowe i technologiczne.
Warunki dostawy EXW w Incoterms 2020
Obecnie obowiązująca wersja Incoterms to Incoterms 2020. W ramach tego dokumentu, warunek EXW nadal pozostaje najbardziej podstawową opcją, przenoszącą maksymalną odpowiedzialność na kupującego. Zgodnie z EXW w Incoterms 2020, sprzedający jest zobowiązany do udostępnienia gotowego towaru w swoim zakładzie lub innym, precyzyjnie wskazanym miejscu. Kluczowe jest tutaj dokładne określenie tego miejsca, aby uniknąć późniejszych nieporozumień. Sprzedający nie ponosi odpowiedzialności za załadunek towaru na środek transportu zorganizowany przez kupującego, ani za dokonanie odprawy celnej eksportowej. Wszystkie dalsze czynności logistyczne, w tym transport, ubezpieczenie oraz odprawa importowa, leżą w gestii kupującego. Ryzyko przechodzi na kupującego w momencie, gdy towar jest gotowy do odbioru w wyznaczonym punkcie.
Kluczowe obowiązki sprzedającego w EXW
W ramach warunków dostawy EXW, sprzedający ma stosunkowo niewielki zakres obowiązków. Przede wszystkim jego głównym zadaniem jest przygotowanie towaru do odbioru zgodnie z zamówieniem. Musi on upewnić się, że produkt jest gotowy w uzgodnionym miejscu i czasie. Sprzedający jest również odpowiedzialny za opakowanie i oznakowanie towaru w sposób odpowiedni do jego charakteru oraz wymagań przewozu, chyba że strony ustalą inaczej w umowie. Ważne jest, aby sprzedający dostarczył kupującemu wszelkie niezbędne dokumenty, które umożliwią mu odebranie towaru i ewentualny wywóz. Należy pamiętać, że w pewnych sytuacjach, zwłaszcza przy handlu z krajami trzecimi, sprzedający może być zobowiązany do pomocy w uzyskaniu dokumentów eksportowych, nawet jeśli warunek EXW przenosi większość odpowiedzialności na kupującego.
EXW: kiedy sprzedający jest zwolniony z odpowiedzialności?
Sprzedający jest zwolniony z odpowiedzialności w warunkach EXW od momentu, gdy towar zostanie udostępniony kupującemu w uzgodnionym miejscu, najczęściej w jego własnym zakładzie produkcyjnym lub magazynie. Oznacza to, że sprzedający nie odpowiada za szkody powstałe w trakcie załadunku towaru na pojazd kupującego, ani za dalszy transport, jego przebieg, ani za ewentualne szkody czy zaginięcie towaru w trakcie przewozu. Co więcej, sprzedający nie jest obciążony obowiązkiem organizacji ani opłacania odprawy celnej eksportowej. Cały ciężar związany z załadunkiem, transportem, ubezpieczeniem i formalnościami eksportowymi oraz importowymi spoczywa na kupującym.
Oznakowanie i opakowanie towaru
W ramach warunków EXW, kluczowe jest odpowiednie opakowanie i oznakowanie towaru. Sprzedający ma obowiązek zapewnić opakowanie, które jest adekwatne do charakteru produktu i wymagań transportu, chyba że strony postanowią inaczej w umowie sprzedaży. Dobre opakowanie chroni produkt przed uszkodzeniem podczas pierwszego etapu logistycznego, czyli podczas odbioru przez kupującego lub jego przedstawiciela. Oznakowanie towaru powinno być czytelne i zawierać wszystkie niezbędne informacje, które ułatwią jego identyfikację i prawidłowe przyjęcie przez kupującego. Chociaż główny ciężar organizacji transportu spoczywa na kupującym, to sprzedający musi zadbać o to, aby towar był odpowiednio przygotowany do dalszej podróży.
Obowiązki kupującego w warunkach EXW
Kupujący w ramach warunków EXW ponosi największy zakres obowiązków i ryzyka. Od momentu odbioru towaru od sprzedającego, to on jest odpowiedzialny za organizację i koszty całego procesu logistycznego, aż do miejsca przeznaczenia. Obejmuje to zarówno transport krajowy, jak i międzynarodowy, ubezpieczenie ładunku od wszelkich ryzyk, a także załatwienie wszystkich niezbędnych formalności celnych, zarówno eksportowych, jak i importowych. Kupujący musi być doskonale przygotowany logistycznie i posiadać wiedzę na temat przepisów celnych i transportowych w krajach, przez które towar będzie przejeżdżał. Jest to reguła wymagająca od kupującego dużej samodzielności i dobrego przygotowania.
Transport, koszty i ryzyko: gdzie leży odpowiedzialność?
W warunkach EXW, odpowiedzialność za transport, koszty i ryzyko jest całkowicie po stronie kupującego. Od momentu, gdy sprzedający udostępni towar w swoim zakładzie, kupujący przejmuje wszelkie związane z tym obciążenia. Oznacza to, że to kupujący musi zorganizować środek transportu i ponieść związane z nim koszty. Co więcej, kupujący jest również odpowiedzialny za ubezpieczenie towaru od momentu jego odbioru. Ryzyko utraty lub uszkodzenia towaru przechodzi na kupującego również w momencie jego udostępnienia przez sprzedającego. Kupujący musi być przygotowany na wszelkie niespodzianki i potencjalne opóźnienia w procesie logistycznym, ponieważ sprzedający nie ponosi za nie odpowiedzialności.
Załadunek towaru i odprawa celna
W regule EXW, załadunek towaru na środek transportu organizowany przez kupującego leży w jego gestii i na jego koszt. Sprzedający nie jest zobowiązany do pomocy przy załadunku. Podobnie, odprawa celna eksportowa jest obowiązkiem kupującego. Oznacza to, że kupujący musi samodzielnie dopełnić wszelkich formalności związanych z wywozem towaru z kraju sprzedającego, w tym uzyskać niezbędne zezwolenia i zapłacić należne cła i podatki. Nawet jeśli EXW jest warunkiem, w handlu z krajami trzecimi, sprzedający może być zobowiązany do pomocy w uzyskaniu dokumentów eksportowych, jednak sama odpowiedzialność za proces i koszty leży po stronie kupującego.
Dokumenty niezbędne do eksportu i importu
Kupujący, działając w ramach warunków EXW, jest odpowiedzialny za uzyskanie wszystkich dokumentów niezbędnych do eksportu i importu. Sprzedający jest zobowiązany jedynie do udostępnienia dokumentów, które są niezbędne do odbioru towaru od niego oraz, potencjalnie, do jego wywozu. Kupujący musi samodzielnie zorganizować i opłacić uzyskanie licencji eksportowych, świadectw pochodzenia, pozwoleń na wywóz oraz wszelkich innych dokumentów wymaganych przez przepisy celne kraju eksportu. Następnie, po przybyciu towaru do kraju docelowego, kupujący musi również przeprowadzić odprawę celną importową, ponosząc związane z nią koszty i dostarczając wszystkie wymagane dokumenty importowe.
EXW – kiedy warto stosować tę regułę?
Reguła EXW jest często wybierana przez eksporterów, którzy chcą zminimalizować swoje obowiązki logistyczne i koszty związane z handlem międzynarodowym. Jest to doskonałe rozwiązanie dla firm, które nie posiadają rozbudowanej infrastruktury logistycznej ani doświadczenia w organizacji międzynarodowego transportu i odpraw celnych. Stosowanie EXW ma sens, gdy kupujący jest dobrze przygotowany, posiada własną flotę transportową lub nawiązał współpracę z zaufanym spedytorem, a także ma doświadczenie w obsłudze międzynarodowych procedur celnych. Kluczowe jest, aby obie strony dokładnie rozumiały zakres swoich obowiązków i potencjalne ryzyka.
EXW a inne reguły Incoterms (np. FCA)
W porównaniu do innych reguł Incoterms, EXW nakłada najmniejszy ciężar obowiązków na sprzedającego. Jest to najbardziej „podstawowa” reguła. Na przykład, w przypadku reguły FCA (Free Carrier), sprzedający jest odpowiedzialny za dostarczenie towaru do wyznaczonego przez kupującego przewoźnika w uzgodnionym miejscu, a także za dokonanie odprawy celnej eksportowej. FCA przenosi więc część odpowiedzialności z kupującego na sprzedającego w porównaniu do EXW. Dla niedoświadczonych kupujących lub w sytuacjach, gdy procedury celne są skomplikowane, lepszym wyborem może być właśnie FCA lub inne reguły, które oferują większe wsparcie ze strony sprzedającego, takie jak CPT, CIP czy DDP. Wybór odpowiedniej reguły Incoterms jest kluczowy dla sprawnego przebiegu transakcji.
Dodaj komentarz